|
|
|
Szkolna Izba Pamięci Narodowej |
SZKOLNA IZBA PAMIĘCI NARODOWEJ
"Historia to siła"(...)
C.K.Norwid
Z HISTORII POWSTAWANIA IZBY PAMIĘCI NARODOWEJ
Izba Pamięci Narodowej powstała w latach sześćdziesiątych i była bardzo skromnie urządzona. W późniejszym okresie na zamówienie szkoły wykonano specjalne oszklone szafy, w których znalazł się zbiór pamiątek tj. odznaczenia, dokumenty, fotogramy i inne.
Szafy te były w klasach, co utrudniało do nich dostęp szerszej społeczności.
W porozumieniu z władzami gminy, zbiory zostały przeniesione do Sali przy Rynku. Można już wtedy było mówić o Izbie Pamięci Narodowej, nad którą opiekę sprawował ZBOWiD. Wkrótce okazało się, że i to miejsce nie spełniało swojego zadania.
W międzyczasie została rozbudowana szkoła i były lepsze warunki do organizowania Izby Pamięci Narodowej. Na zorganizowanie Izby Pamięci Narodowej wykorzystano obszerny hol, który zapewniał swobodny dostęp o każdej porze w godzinach otwarcia szkoły. Szkoła znalazła fundusze i zamówiła odpowiednie wyposażenie. Otwarcia Izby Pamięci Narodowej w nowym budynku szkoły dokonano we wrześniu 1983 r.
Pod koniec lat dziewięćdziesiątych ze względu na bezpieczeństwo pamiątek, całą ekspozycję zdeponowano do archiwum szkoły.
Ponownie oddano do użytku 9 stycznia 2003 r. w przeddzień Święta Patrona Szkoły.
W obecnej Izbie wyodrębniono następujące działy:
· Towarzystwo Powstańców i Wojaków im ks. Dziubińskiego
· Powstańcy Wielkopolscy ziemi obrzyckiej
· Obrzycko w latach II wojny światowej
Wyżej wymienione działy zostały wyeksponowane – każdy odrębnie na jednej z czterech ścian pomieszczenia. Ważniejsze informacje - hasła widnieją na szklanych planszach pod sufitem, zdjęcia na specjalnie przygotowanych stelażach przytwierdzonych do ścian, a wszystkie pozostałe dokumenty w gablotach.
FUNKCJE WYCHOWAWCZO – DYDAKTYCZNE
IZBY PAMIĘCI NARODOWEJ
Przedmioty eksponowane w Izbie Pamięci Narodowej dotyczą głównie historii i innych nauk humanistycznych. Wypada zastanowić się, w jakim stopniu eksponowanie ich, będzie mieć wpływ na upoglądowienie treści oraz kształtowanie postaw wychowawczych. Współczesna metodyka nauczania historii dowodzi, że wśród wszelkich pomocy dydaktycznych, ekspozycje zbiorów muzealnych, wystaw specjalnych, cenione są bardzo wysoko. Zbiory Izb Pamięci Narodowej są właśnie zbiorami oryginalnych pamiątek, dokumentów i innych świadectw historii. Ich rola w procesie dydaktycznym choćby z tego tytułu jest wielka. Są one jednak zbiorem specjalnym i dlatego zadania tej ekspozycji są nawet większe niż „zwykłego” muzeum.
Już z samego tytułu ekspozycji wynika jej zasadnicza funkcja. Ma to być Izba Pamięci Narodowej. Taki tytuł zobowiązuje. W szkole jak i środowisku lokalnym, to szczególne miejsce jest dla społeczności lokalnej swoistą trybuną honorową, jest miejscem czci i najważniejszym lokalnym uhonorowaniem szlachetnych ludzi i ich czynów.
W życiu szkoły Izba Pamięci Narodowej spełnia następujące funkcje:
1. Proces tworzenia izby – a więc czegoś, co jest namacalne, dowiódł, że młodzież aktywizuje się - widać z ich strony ogromne zaangażowanie oraz satysfakcję z osiągniętego efektu, którym jest gotowa ekspozycja.
2. Uczestnicząc w organizowaniu izby, uczniowie nabywali umiejętności opracowania scenariusza – planu działań, przewodnika po izbie, formowanie kompozycji plastycznych i koncepcji technicznych.
3. Ekspozycja jako całość lub jej określony fragment, a wyjątkowo nawet pojedynczy eksponat, są źródłem wiedzy dla uczniów, którzy uczestniczą w zajęciach przedmiotu np. historii lub języka polskiego.
4. Źródła historyczne jako ślady przeszłości rozbudzają wśród uczniów wiele ciekawości i z tym większym zapałem uczniowie nie tylko kółka historycznego, studiują dzieje epoki i regionu, poszerzają wiedzę.
5. Odnajdywanie i odkrywanie przez uczniów pamiątek swoich dziadków i pradziadków umacnia w nich silne poczucie więzi z regionem.
6. Ekspozycja wywołuje zamierzone doznania np. uczucia dumy i szacunku, które niejednokrotnie wpływają na postawy obywatelskie.
7. Zbiór pamiątek wpływa na pogłębianie postaw patriotycznych, bowiem celem izby jest pamięć w sensie pozytywnym tzn. pamięć dumna i pełna chwały.
Izba Pamięci Narodowej jest dumą naszej szkoły. Wśród zwiedzających budzi piękne i szlachetne uczucia. Stanowi wspaniałą, niczym nie dającą się zastąpić, poglądową i ciągle żywą lekcję historii.
SCENARIUSZ IZBY PAMIĘCI NARODOWEJ
Plan rozmieszczenia dokumentów i pamiątek uwzględnia działy i tematy następujących treści:
I
POWSTAŃCY WIELKOPOLSCY ZIEMI OBRZYCKIEJ
10.01.1919 r. oddział w liczbie około czterdziestu ochotników z Obrzycka i okolicy wyruszył na front północny ukształtowany do linii Noteć. Powstańcy z Obrzycka wspomagali powstańców w walkach o Czarnków w okolicach Roska i Wielenia oraz Chodzieży.
Na ścianie pod sufitem znajdują się szklane tablice informujące o wyzwolonych miastach przez powstańców:
27.12.1918 w Poznaniu,
28.12.1918 r. – w Szamotułach, Wrześni, Gnieźnie, Obornikach, Wronkach,
07.02.1919 r. – w Rosku.
Niżej na tej samej ścianie na całej długości zostały wyeksponowane zdjęcia powstańców ziemi obrzyckiej :
Agaciński Józef Koszuda Stanisław
Agaciński Kazimierz Kowalski Wojciech
Bartol Kazimierz Król Leonard
Bydałek Stefan Lech Kazimierz
Czarnecki Władysław Musiał Stanisław
Derda Kazimierz Olejnik Michał
Głuszak Ignacy Paech Stanisław
Golon Leon Skowroński Stanisław
Gorzyński Franciszek Stróżyński Leon
Graumuller Edward Szrama Józef
Grochowina Sylwester Szydłowski Józef
Gumny Edward Taranczewski Wincenty
Gumny Stefan Wachowiak Wincenty
Hejnowicz Kazimierz Walkowiak Jan
Fragment wspomnień powstańca wielkopolskiego por. Sylwestra Grochowiny:
„(…) W momencie wybuchu powstania wielkopolskiego miałem 17 lat i byłem uczniem gimnazjum. Razem z siedmioma kolegami z klasy wstąpiłem do Szwadronu Nadgoplańskiego, w którym służyłem do czasu ukończenia powstania w kwietniu 1919 r . W czasie powstania brałem udział w walkach między innymi w Nowej Wsi Wielkiej, Złotnikach Kujawskich i Tupadłach. Dokładny opis walk i losów Szwadronu można znaleźć w publikacji Mariana Głowackiego „Szwadron Nadgoplański”.
Wspomnienie ułana z 1919 roku. (…)”
W gablotach zgromadzono legitymacje i dokumenty powstańców.
Gablota I
Zdjęcie grupy powstańców z Obrzycka przed tablicą pamiątkową.
Zdjęcie samochodu pancernego powstania „Generała Dobór-Muśnickiego.”
Zdjęcie dowództwa powstania Grupy Północnej.
Krzyż powstańczy.
Czapka powstańca wielkopolskiego.
Gablota II
Legitymacja Kazimierza Derdy.
Odpis oświadczenia Kazimierza Derdy o udziale w powstaniu
wielkopolskim.
Legitymacja odznaczenia Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Kazimierza Derdy.
Legitymacja Feliksa Dondajewskiego.
Kserokopia wyciągu z książki wojskowej w sprawie odbycia służby wojskowej
przez Feliksa Dondajewskiego.
Odznaka pamiątkowa Wojsk Wielkopolskich.
Zaświadczenie Głuszaka Ignacego w sprawie udziału w walkach
o niepodległość Państwa Polskiego.
Gablota III
Legitymacja Edwarda Graumullera.
Legitymacja odznaczenia medalem niepodległości Franciszka Gorzyńskiego.
Legitymacja odznaczenia Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym Franciszka
Gorzyńskiego.
Legitymacja Stanisława Koszudy.
Dokument: mianowanie za udział w Powstaniu Wielkopolskim Stanisława
Koszudy na stopień podporucznika.
Legitymacja Jana Walkowiaka.
Legitymacja tymczasowa Związku Powstańców Wielkopolskich Jana
Walkowiaka.
Legitymacja odznaczenia Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym Jana
Walkowiaka.
II
TOWARZYSTWO POWSTAŃCÓW I WOJAKÓW IM KS. DZIUBIŃSKIEGO
Dokumenty potwierdzają, że organizacja ta powstała w Obrzycku 24.05.1926r. i działała do 1937 r. z krótką przerwą w 1927 r. Nie wiadomo, czy przerwa dotyczy działalności organizacji, czy też tylko repliki zegarków wynika z braku dokumentów, zapisów protokołów z posiedzeń i zebrań Towarzystwa. Głównymi inicjatorami założenia organizacji było 20 mieszkanców Obrzycka w tym szczególnie ks. Proboszcz Dziubiński oraz Kazimierz Hejnowicz, Wacław Werner, Feliks Dondajewski, Kasprzak, Szczęsny, Bruch.
O tych faktach świadczą dokumenty:
Gablota IV
1. Autentyczna kurenda z 24 maja 1926 r. wysłana przez Brucha i K. Hejnowicza w celu utworzenia Towarzystwa Powstańców i Wojaków skierowana do 49 obrzyczan.
2. Protokół z zebrania w dniu 24.05.1926 r.
Dalszy rozwój działalności Towarzystwa potwierdzają:
3. Protokóły z zebrań do 28.12.1926 r.
4. Protokóły z zebrań od 18.05.1928 r. do 10.03.1937 r.
5. Statut Towarzystwa Powstańców i Wojaków im. ks. Dziubińskiego
6. Sprawozdania roczne z działalności Towarzystwa Powstańców i Wojaków im. ks. Dziubińskiego za okres od 1928 r. do 1933 r.
7. Kurenda zawiadamiająca członków o zebraniach (zachowało się 14).
Towarzystwo założyło orkiestrę, która z dniem 18.02.1929 r. rozpoczęła ćwiczenia.
Jej dyrygentem zastał wybrany Ignacy Gluszak.
8. Sprawozdanie dyrygenta orkiestry Towarzystwa Powstańców i Wojaków .
Gablota V
Ważnym wydarzeniem w okresie działalności było poświęcenie sztandaru, które odbyło się 5 sierpnia 1928 r. Z tego wydarzenia zachowały się:
9. Pamiątkowe zdjęcie przedstawicieli kół Towarzystwa z Obrzycka, Stobnicka, Szamotuł, Obornik i Wronek.
10. Prośba Feliksa Dondajewskiego o wystawienie straganu podczas uroczystości poświęcenia sztandaru.
11. Apel w sprawie przychodzenia na ćwiczenia strzelania skierowane do wszystkich członków Towarzystwa.
12. Artykuł prasowy „Piękna uroczystość poświęcenia sztandaru” .
Fragment artykułu”
„Miasteczko kresowe Obrzycko przeżywało w niedzielę 5 bm. niezwykłą uroczystość. Miasto przybrało wygląd świąteczny. Z każdego polskiego domu powiewały chorągwie narodowe, w ulicach pobudowano kilka pięknych bram triumfalnych. Rankiem poczęły napływać liczne delegacje bratnich pokrewnych Towarzystw z bliska i daleka. Po przybyciu ostatnich koleją, uformował się wspaniały pochód z orkiestrą 15 p. uł. na czele, udając się do kościoła na nabożeństwo. Tutaj od ołtarza wygłosił podniosłe kazanie patron Towarzystwa ks. Proboszcz i były kapelan W.P.Dziubiński, poczem poświęcił piękny sztandar w otoczeniu 5 par dostojnych chrzestnych i odebrał przysięgę chorążego. Po nabożeństwie udał się pochód na Rynek, gdzie w wielkim czworoboku organizacji i przy tłumnym udziale publiczności nastąpił akt doręczenia sztandaru z rąk chrzestnych poprzez władze org. do rąk chorążego.
Po dekoracji członków przez przedstawicieli Zarządu Związku Tow. P. i W. D. O. K. VII. Pp. Por. rez. Szykownego i J.Tylczyńskiego odbyła się sprawna defilada.
Na zakończenie odbył się wspólny obiad, w którym uczestniczyło około 100 osób. Wygłoszono liczne toasty na cześć władz, wojska, gości i Towarzystwa. Po południu wymaszerowali uczestnicy uroczystości do malowniczego parku Bractwa Kurkowego, gdzie odbyły się zawody strzeleckie o mistrzostwo Tow. i strzelanie premiowe. W parku przygotowano cały szereg gier i rozrywek towarzyskich dla starszych i dzieci przy nadzwyczajnej frekwencji miejscowej i okolicznej publiczności i obywatelstwa wszystkich stanów. Wieczorem odbyła się harmonijna zabawa taneczna.
|
|
Przedszkole
E-dziennik
Programowanie
|
